Miedzyguzkowe a najbardziej dotylne położenia żuchwy
Miedzyguzkowe a daleko dotylne położenia żuchwy są również określane mianem położenia centralnego lub centralnego zwarcia. Brill nazywa je miejscami mięśniowymi i więzadłowymi, mając je zbyt zakończenie mięśniowej i więzadłowej drogi przywodzenia żuchwy. Obecnie (2008) używane istnieje wyjątkowo określenie „zwarcie centryczne". Jako zwarcie centrycz-ne Kleinrok i wsp. określają „kontakty zębów w dotylnym położeniu zwarciowym (kontaktowym) żuchwy, w maksymalnym zaguzkowaniu też na trasie poślizgu między tymi dwoma pozycjami żuchwy". Mięśniowa droga przywodzenia, zwana też nawykową, polega na wolnym doprowadzaniu zębów dolnych do kontaktów okludalnych (zwarciowych) przy niewielkim wysiłku fizycznym. Mięśniowa droga przywodzenia rzuca się zwarciem zębów i stan ten nazywany jest jak mięśniowe położenie żuchwy. Położenie obecne jest jednakowe z daniem, w jakim zęby przeciwstawne wybierają się w najpełniejszym kontakcie (zaguzkowaniu). Określenie „maksymalne kontakty miedzyguzkowe" uwypukla stosunki anatomiczne, podczas gdy „kontaktowe położenie mięśniowe" naświetla aspekt fizjologiczny tego tegoż położenia. Tak to oba te momenty są synonimami.
Więzadłowa droga przywodzenia żuchwy istnieje zatem metoda, jaką żyją wyrostki kłykciowe w stawach skroniowo-żuchwowych od miejsca, które dotyczą w okresie mięśniowego położenia żuchwy, do najbardziej dotylnego, zwanego więzadłowym położeniem żuchwy, z którego z wskazówki na warunki anatomiczne nie może nastąpić żadne przesunięcie ku tyłowi. Stanowi wówczas dlatego ruch, który może ku tyłowi wykonać żuchwa z sytuacji międzyguzkowej. Brill uważa, że ruch zamykania i tworzenia wytwarzany przez wyrostki kłykciowe w ciągu drogi więzadłowej jest jasnym ruchem zawiasowym.
Zarb i wsp., składając się na wcześniejszych pracach Posselta, Atwooda a innych, określają centralne położenie żuchwy w droga bardziej wrażliwy, podając definicje czterech jej miejsc w ramach tego zauważenia:
1. Miedzyguzkowe położenie - położenie, w jakim dają maksymalne kontakty zębowe. Używanymi synonimami są: nawykowe położenie zwarciowe, okludalne położenie zębów, okluzja centralna.
2. Mięśniowe (kontaktowe) położenie - daje w momencie, w którym powstaje kontakt powierzchni okludalnych zębów po uniesieniu się żu-
chwy z dania spoczynkowego, z wystąpieniem minimalnej aktywności mięśniowej. Synonimy: kontaktowe (spoczynkowe) położenie, położenie centralne neuromięśniowe, położenie mięśniowe.
3. Dotylne położenie - stosunek żuchwy do szczęki występujący w czasie końcowego ruchu zawiasowego wyrostków kłykciowych. Synonimy: końcowe położenie zawiasowe, położenie więzadłowe, relacja centralna żuchwy.
4. Dotylne kontaktowe położenie - kontaktowe położenie zębów wychodzące na wykonanie zawiasowego ruchu zamykania. Synonimy: centralne danie kontaktowe.
Jest wiele nauce i hipotez wyjaśniających lub objaśniających centralne zwarcie, ale - upraszczając zagadnienie - można pozwolić, że daje ono w czasie końcowego ruchu zawiasowego osi łączącej wyrostki kłykciowe (głowy żuchwy), jaki jest miejsce na zakończenie przywodzenia żuchwy do szczęki.
Aktualnie w piśmiennictwie fachowym używane są określenia Bauera i Gutowskiego, którzy wyróżniają położenie spoczynkowe, położenie maksymalnego zaguzkowania, czyli zwarcie nawykowe, oraz dotylne położenie zwarciowe żuchwy. Ponadto jako danie zwarcia centralnego określają stan, w jakim danie maksymalnego zaguzkowania zakłada się z dotyl-nym położeniem zwarciowym. Można to przyjąć, że dotylne położenie zwarciowe żuchwy, maksymalne zaguzkowanie zębów i możliwości poślizgu między tymi położeniami składają się na poznanie zwarcia ważnego czy centrycznego. Zwarciem ekscentrycznym wypowiada się to wszystkie pozostałe położenia i przemieszczenia żuchwy występujące przy kontaktach zębów przeciwstawnych (szczęki i żuchwy).
Jak zapewne z ryciny 31, zasięg nawykowych ruchów żuchwy, w jakim jest odgiyzanie kęsa pokarmowego, jest relatywnie mały i stanowi tylko wycinek granicznych ruchów przywodzenia i odwodzenia żuchwy.
Dla celów praktycznych istotna jest wieść, że dotylne położenie żuchwy jest dużo stałą, powtarzalną jej pracą oraz chyba działać jako położenie wyjściowe przy ustalaniu centralnego zwarcia, zwłaszcza gdy brakuje podparcia na swoich zębach. Należy i mieć, że najbardziej dotylne położenie żuchwy jest równoznaczne z miejscem międzyguzko-wym tylko u około 10% populacji. U pozostałych 90% przy przechodzeniu z miejsca międzyguzkowego do najbardziej dotylnego występuje poślizg na powierzchniach guzków, zwany w piśmiennictwie slide in centric (Pos-selt, Beyron). W ciągu tej funkcje żuchwa unosi się nieco do tylu i dołu, co stanowi spowodowane przez tzw. prowadzenie guzkowe zębów trzonowych i przedtrzonowych. Podczas ustalania centralnego zwarcia, po cofnięciu żuchwy do najbardziej dotylnej pozycji zwarciowej, należy pozwolić na krótki ruch ku przodowi i górze, tak aby odnalazłaby się ona w daniu mięśniowym, u większości ludzi najbardziej dopuszczonym do miejsca międzyguzkowego. Przeciętna odległość między najbardziej dotylnym położeniem i położeniem międzyguzkowym waha się w skalach 0,5-1 mm.
Boczne ruchy żuchwy
Ruch wysuwania i cofania żuchwy, jak jeszcze ruchy boczne, można zauważyć na poziomej płytce włożonej w jakiejś szczęce, podczas gdy w następnej umocowany jest jednoznaczni pisak rejestrujący przesunięcia tylno--przednie i boczne. W warunkach prawidłowych pisak zarejestruje wykres o stanie luku gotyckiego, którego wierzchołek będzie określał najbardziej dotylne położenie żuchwy, a ramiona zasięg ruchów bocznych. Linia prosta trwająca od wierzchołka pośrodku ramion luku będzie wyznaczała doprzednie wysunięcie żuchwy (ryc. 33).
Boczne ruchy żuchwy podejmują się od jej umieszczenia międzyguzkowego lub najbardziej dotylnego i liczą głównie na huśtawkowym unoszeniu się po jednej cesze i asymetrycznym ruchu rotacyjnym.
Strona, po której odbywa się żucie dodatkowo w którą żuchwa się przesuwa, nosi Odwiedź stronę nazwę strony pracującej, podczas gdy strona niemająca udziału w żuciu nosi
nazwę balansującej. Uczestniczy w niniejszym stanowisku zwrócić uwagę, iż w odpowiednim, harmonijnym uzębieniu naturalnym po części balansującej zęby nie są w kontakcie.
Podczas bocznych ruchów żuchwy przemieszczeniu ulegają jej wyrostki kłykciowe (stawowe). Naukę ich ułożenia jest nieoceniona przy wykorzystaniu artykulatorów nastawianych indywidualnie, które pozwolą na możliwie dokładne odtworzenie ruchów artykulacyjnych żuchwy. Dobre są w niniejszym przedmiotu reklamy na temat ustalania tzw. kąta Bennetta, jaki jest zrealizowany przez płaszczyznę strzałkową i drogę unoszenia się wyrostka stawowego (w obrazie na stronę poziomą) po stronie balansującej, w terminie wykonywania ruchu bocznego. Średnia wartość tego kąta wynosi około 15°.
Jak wcześniej wspomniano, na spacery boczne żuchwy dominujący wpływ wywierają mięśnie układu stomatognatycznego. Schematyczna rycina 32 dobrze ilustruje kierunek przemieszczeń żuchwy pod wpływem działania poszczególnych mięśni.
Ruchy żuchwy w stosunku do szczęki noszą również nazwę ruchów artykulacyjnych. Ruchy żuchwy i artykulacja żuchwy są więc synonimami i oba te słowa mogą stanowić użytkowane w organizacji stomatologicznej.